 
					Sociaal domein
Dit programma richt zich op de vraagstukken over welzijn, welbevinden van en (inkomens-) ondersteuning aan inwoners. We versterken de zelfredzaamheid en onderlinge verbondenheid van inwoners en bieden een vangnet waar nodig.
In dit programma zijn de middelen opgenomen voor het uitvoeren van de transformatieopgave (van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’), die volgt uit de transitie van de Jeugdwet, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Participatiewet.
Ontwikkelingen Sociaal domein 2026
Terug naar navigatie - Sociaal domein - Ontwikkelingen Sociaal domein 2026Algemene (landelijke/regionale) ontwikkelingen
Het rijksbeleid blijft gericht op toegankelijke en betaalbare zorg en een gezonde generatie in 2040. Samen met zorg- en welzijnspartners geven gemeenten uitvoering aan akkoorden als IZA, GALA en WOZO. Personeelstekorten en wachtlijsten blijven groot. Personeel gaat de grootste uitdaging vormen. De vergrijzing, inflatie en maatschappelijke spanningen versterken de druk op zorg en mentale gezondheid. Sociaal-economische ongelijkheid groeit, vooral onder mensen met weinig hulpbronnen. Dit vergroot gezondheidsverschillen en zet de sociale cohesie onder druk. Er komen wetswijzigingen in de Participatiewet, Wmo en Jeugdwet. Het doel van deze wijzigingen is om meer vorm en inhoud te geven aan normaliseren, het hanteren van de menselijke maat, zelf bieden van basishulp en betere zorg aan kinderen en volwassen waar sprake is van onveiligheid. Voorwaardelijk voor deze ontwikkeling is een sterke sociale basis waar inwoners elkaar kennen, omzien naar elkaar en elkaar steun bieden bij alledaagse problemen. Professionals sluiten aan bij de vragen van de inwoners en werken daarbij domein overstijgend samen.
Lokale ontwikkelingen
Met het vastgestelde addendum op het Integraal Beleidskader Sociaal Domein scherpen we onze koers verder aan. We richten ons op drie centrale opgaven: het versterken van de sociale basis, het vergroten van kansengelijkheid en het herstellen van bestaanszekerheid. Deze opgaven vormen de kern van onze lokale transformatie binnen het sociaal domein. We investeren actief in zorgzame buurten waarin inwoners naar elkaar omkijken en elkaar ondersteunen. Dit doen we vanuit vertrouwen in de kracht van de samenleving. Inwoners zijn in veel gevallen goed in staat om – samen of met hun netwerk – tot passende oplossingen te komen. Deze oplossingen zijn vaak effectiever én duurzamer. Welzijnspartners spelen hierbij een sleutelrol, in het versterken van verbindingen in wijken en kernen, het versterken van de lokale toegang, het bereiken van de meest kwetsbare inwoners en meer groepsgericht werken. Waar nodig blijft de gemeente een vangnet bieden met maatwerkoplossingen vanuit de Jeugdwet en Wmo. Zo voorkomen we dat inwoners onnodig in zwaardere of duurdere zorgtrajecten terechtkomen. Deze beweging vraagt ook om een andere rol van de gemeente: meer nabijheid, een ondersteunende houding, regie bij de inwoner én bijzondere aandacht voor kwetsbare doelgroepen. We kiezen voor maatwerk waar nodig en normaliseren waar het kan. Onze lokale koers is in lijn met landelijke beleidslijnen, zoals de Hervormingsagenda Jeugd en het Integraal Zorgakkoord (IZA). De commissie Van Ark onderstreept het belang van een sterke lokale toegang en stevige basisvoorzieningen – precies de richting die wij inslaan. Samen met gemeenten en zorgpartners in Midden-Holland werken we aan de uitvoering van het Transformatieplan Gedeelde Zorg.
| Veerkracht en mentale gezondheid | ||
|---|---|---|
| X | ||
| AMBITIE | We zetten in op het mentaal welbevinden van onze inwoners, waarbij we een focus leggen op het voorkomen van eenzaamheid onder ouderen en jongeren en het bespreekbaar maken van mentale problemen (taboes doorbreken) om erger te voorkomen. In het bijzonder onder onze jongeren. We zetten in op het faciliteren van informele en sociale steun. Inwoners moeten het zelf doen, maar niet alleen. We richten ons niet op de problemen, maar op de kansen. We zoeken actief naar (normaliserende) activiteiten en mogelijkheden in de buurt om de talenten van jong en oud verder te ontwikkelen. | |
| ER-DOEL | Meer sociale samenhang in de kernen. | |
| SUBDOELEN | Minder sociale eenzaamheid onder ouderen en jongeren. | Meer inwoners maken gebruik van informele en sociale netwerken. | 
| WE METEN | Percentage ernstige eenzaamheid onder 65+ (www.eengezonderhollandsmidden.nl). | |
| Percentage hoog risico op angststoornissen en depressie (19-64 jaar) (www.eengezonderhollandsmidden.nl). | ||
| Score verbondenheid met de buurt (Bron: www.waarstaatjegemeente.nl). | ||
| Score voorzieningenniveau (Bron: www.waarstaatjegemeente.nl). | ||
| Vertrouwen in de toekomst onder 15- en 16- jarigen (bron: www.eengezonderhollandsmidden.nl). | ||
| INSPANNINGEN 2026 | We onderzoeken de mogelijkheid om de maatschappelijke diensttijd (MDT) in te zetten in samenwerking met partners. | We investeren in de sociale basis door het beschikbaar stellen van budget, voor activiteiten georganiseerd voor én door inwoners. | 
| Door middel van subsidies sturen we op het organiseren van activiteiten die gericht zijn op het vormen van informele en sociale netwerken. | ||
| We geven invulling aan het opdrachtgeverschap van het Sociaal Preventieteam met nadrukkelijk aandacht voor versterken sociale cohesie in wijken en kernen. | ||
| We geven invulling aan het Omgevingsprogramma Sociale basis en maatschappelijke voorzieningen. | ||
| INSPANNINGEN 2026 - 2029 | We voeren  het Uitvoeringsprogramma Gezondheid 2024-2027 uit. | We investeren in de sociale basis door het beschikbaar stellen van een budget, voor activiteiten georganiseerd voor én door inwoners. | 
| We zetten in op het (verder) versterken van de sociale basis en benutten daarvoor het budget vanuit de SPUK-middelen. Daarnaast geven we uitvoering aan het Omgevingsprogramma Sociale Basis en Maatschappelijke Voorzieningen. | ||
| MIDDELEN 2026 | - | - | 
| Leefstijl en lichamelijke gezondheid | ||
|---|---|---|
| X | ||
| AMBITIE | Een gezonde leefstijl is van invloed op de lichamelijke gezondheid. We bevorderen sport en bewegen in samenwerking met lokale organisaties. We zetten in op een rookvrije generatie. Wij zetten preventief in op het terugdringen van drank- en drugsgebruik, gok- en seksverslaving en andere verslavingsvormen. | |
| ER-DOEL | Meer inwoners hebben een gezonde levensstijl. | |
| SUBDOELEN | Minder roken, drank- en drugsgebruik en andere verslavingsvormen onder jongeren. | Meer inwoners groeien op in een gezonde omgeving. | 
| WE METEN | Percentage inwoners dat voldoet aan de beweegrichtlijn. | |
| Percentage inwoners met overgewicht. | ||
| Percentage inwoners van 18 jaar en ouder die een goede gezondheid ervaren. | ||
| Percentage middelengebruik onder jongeren 
(al deze indicatoren: bron www.eengezonderhollandsmidden.nl). | ||
| INSPANNINGEN 2026 | We gaan verder met de implementatie van het traject Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO), dat gericht is op aanpak middelengebruik onder jongeren. | We voeren activiteiten uit volgens de ambities van het Sportakkoord 2.0 samen met Teamsportservice en de sportverenigingen. | 
| INSPANNINGEN 2026 - 2029 | We voeren de activiteiten  uit het Uitvoeringsprogramma Gezondheid 2024-2027 uit, waaronder het implementatietraject Opgroeien in een Kansrijke Omgeving  (OKO). De OKO-cyclus van monitoring naar dialoog, beleidsvorming en uitvoering wordt tweemaal doorlopen. | We onderzoeken en voeren een vervolg van het sportakkoord en de combinatiefunctie uit. | 
| MIDDELEN 2026 | Incidenteel € 43.000 projectleider OKO | - | 
| Sociale leefomgeving | ||
|---|---|---|
| X | ||
| AMBITIE | We zetten ons in voor een veilige sociale leefomgeving. De komende jaren zetten we ons in voor een goede integratie van nieuwe inwoners van de gemeente Krimpenerwaard. We verbeteren de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. We nemen stelling tegen racisme en discriminatie. | |
| ER-DOEL | Meer inwoners voelen zich verbonden met elkaar. | |
| SUBDOELEN | Meer sociale veiligheid in de kernen, de wijken en gezinnen. | Meer inwoners ervaren een inclusieve leefomgeving. | 
| WE METEN | Score verbondenheid met de buurt (bron: waarstaatjegemeente.nl). | |
| Percentage meldingen van discriminatie (bron: monitor discriminatie). | ||
| Score sociale veiligheid (bron: waarstaatjegemeente.nl). | ||
| INSPANNINGEN 2026 | We investeren in informele netwerken om de verbondenheid in de buurten te vergroten. Hiervoor verstrekken we subsidie aan het SPT om dit te faciliteren en te stimuleren. | We voeren het Uitvoeringsprogramma Inburgering 2022-2027 uit. | 
| We geven aandacht aan landelijke campagnes de week van de ouderenmishandeling en Orange the World. | ||
| We werken regionaal mee aan de uitvoering van de plannen rondom Dak tot Dak en Grip op Onbegrip. | ||
| INSPANNINGEN 2026 - 2029 | We geven verder uitvoering aan het Uitvoeringsplan Huiselijk Geweld/Kindermishandeling. | We voeren het Uitvoeringsprogramma Inburgering 2022-2027 uit. | 
| MIDDELEN 2026 | - | - | 
| Sociaal economische status | ||
|---|---|---|
| X | ||
| AMBITIE | We vinden het belangrijk dat al onze inwoners mee kunnen doen in de samenleving en gelijke kansen krijgen, iedereen naar eigen vermogen. Daarbij is het belangrijk dat iedereen een bestaanszekerheid kan opbouwen. Dat is niet voor alle inwoners vanzelfsprekend, deze inwoners ondersteunen wij. Kinderen die opgroeien in huishoudens met een laag inkomen krijgen onze specifieke aandacht. | |
| ER-DOEL | Meer inwoners doen mee naar vermogen. | |
| SUBDOELEN | Meer inwoners hebben duurzaam betaald werk of doen mee naar vermogen. | Meer inwoners met een laag inkomen hebben bestaanszekerheid. | 
| WE METEN | Percentage inwoners dat door een traject meer kans op een baan krijgt (bron: cliëntervaringsonderzoek). | |
| Percentage uitstroom uit de bijstand (bron: divosa). | ||
| Score aantal gerealiseerde banen beschut werk (bron: Csam). | ||
| Score aantal succesvol afgesloten schuldhulpverleningstrajecten. | ||
| Score bereik minimaregelingen (onder andere kinderen) (cbs). | ||
| Eigen kracht (burgerpeiling, waarstaatjegemeente.nl). | ||
| INSPANNINGEN 2026 | We ontwikkelen activiteiten en acties die bijdragen aan de bestaanszekerheid van inwoners. Dit doen we door te zorgen voor een voorspelbaar inkomen,  ondersteuning en toeleiding naar werk, het voorkomen en stabiliseren van schulden en het inzetten van minimaregelingen. | We geven uitvoering aan de minimaregelingen en vergroten het bereik ervan. | 
| INSPANNINGEN 2026 - 2029 | We zetten de activiteiten uit 2026 voort en stellen deze waar nodig bij. | We ontwikkelen activiteiten en acties die bijdragen aan de bestaanszekerheid van inwoners. Dit doen we door te zorgen voor een voorspelbaar inkomen,  ondersteuning en toeleiding naar werk, het voorkomen en stabiliseren van schulden en het inzetten van minimaregelingen. | 
| MIDDELEN 2026 | - | - | 
| Organisatie en financiën van zorg | ||
|---|---|---|
| X | ||
| AMBITIE | Als gemeente én samenleving zullen we de komende jaren keuzes moeten maken om te komen tot een goede afbakening van wat wel en niet onder (jeugd)zorg én de verantwoordelijkheid van de gemeente valt. We zetten in op meer laagdrempelige en vroegtijdige ondersteuning en het vergroten van de nabijheid van zorgaanbieders. Daarnaast is samenwerking tussen gemeente, het preventieteam, huisartsen, Welzijn Krimpenerwaard, (passend) onderwijs, jeugdwerkers en zorgaanbieders essentieel. We maken duidelijke afspraken en voeren adequate controle uit op de financiën. | |
| ER-DOEL | We zetten in op een robuuster systeem en het meer versterken van het informele netwerk. | |
| SUBDOELEN | Meer passend aanbod en verbindingen in het preventief domein. | Meer inzet op (financiële) doelmatigheid bij maatwerkvoorzieningen zorg. | 
| WE METEN | Aantal unieke cliënten jeugd (bron: Csam). | |
| Percentage herhaald beroep op jeugdzorg (bron: CBS). | ||
| Percentage positief tegenover effect ondersteuning (jeugdigen) (bron: clientenervaringsonderzoek). | ||
| Aantal unieke Wmo-cliënten (bron:Csam). | ||
| Percentage positief tegenover effect Wmo-ondersteuning (bron: clientenervaringsonderzoek).. | ||
| Sociaal vangnet (bron: burgerpeiling, www.waarstaatjegemeente.nl). | ||
| INSPANNINGEN 2026 | We geven invulling aan het opdrachtgeverschap van het Sociaal Preventieteam met nadrukkelijk aandacht voor versterken van de sociale cohesie in wijken en kernen, en passende ondersteuning voor alle inwoners. | We implementeren de integrale toegang Krimpenerwaard breed | 
| Met de inzet van een coördinator Preventie Jeugd investeren en versterken we het netwerk rondom opvoeden en opgroeien, gericht op samenwerking tussen informele en formele partners en het komen tot passend preventief aanbod. | We implementeren de maatregelen uit de Hervormingsagenda Jeugd en verbreden onze aanpak conform advies commissie van Ark | |
| We geven uitvoering aan de ketenaanpakken Brede SPUK en daarbij de samenwerking tussen sociaal en medisch domein: Valpreventie, Kansrijke Start, Welzijn op Recept, Gezonde Leefstijl Interventie, Kinderen op Gezond Gewicht. | We implementeren de inkoop Jeugd en Wmo lokaal | |
| INSPANNINGEN 2026 - 2029 | We geven invulling aan het opdrachtgeverschap van het Sociaal Preventieteam. We sturen via de subsidieverstrekking op het gezamenlijke werkplan van de partners van het Sociaal Preventieteam. | Gespreide aanbestedingen contracten Wmo en Jeugd via de GR JW | 
| Met de inzet van een coördinator Preventie Jeugd investeren en versterken we het netwerk rondom opvoeden en opgroeien, gericht op samenwerking tussen informele en formele partners en het komen tot passend preventief aanbod. | We implementeren maatregelen uit de Hervormingsagenda Jeugd (t/m 2028) | |
| MIDDELEN 2026 | - | - | 
Relatie met verbonden partijen
Terug naar navigatie - Sociaal domein - Relatie met verbonden partijenDeelname in de volgende verbonden partij(en) draagt bij aan het uitvoeren van activiteiten en realiseren van de doelstellingen binnen dit programma. Voor verdere toelichting over de verbonden partijen verwijzen we u naar paragraaf F. Verbonden Partijen en bijlage 1.
| Verbonden Partijen | 
|---|
| - Werkvoorzieningschap Promen | 
| - HECHT (v.h. RDOG Hollands Midden) | 
| - Jeugd en Wmo Midden-Holland i.o. | 
Financieel overzicht
Terug naar navigatie - Sociaal domein - Financieel overzichtIn onderstaand overzicht zijn de totale financiën van dit programma weergegeven. De hiervoor gepresenteerde beleidsspeerpunten zijn hier onderdeel van.
| Bedragen x € 1.000 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Rekening | Begroting | Begroting | Meerjaren | |||
| Exploitatie | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 
| Lasten | -75.842 | -85.067 | -83.017 | -81.015 | -78.662 | -78.473 | 
| Baten | 21.009 | 21.071 | 19.294 | 18.989 | 17.894 | 17.894 | 
| Saldo van baten en lasten | -54.833 | -63.995 | -63.723 | -62.026 | -60.768 | -60.579 | 
| Stortingen | -1.374 | -897 | ||||
| Onttrekkingen | 807 | 621 | 845 | 320 | 35 | 35 | 
| Mutaties reserves | -567 | -276 | 845 | 320 | 35 | 35 | 
| Eindtotaal | -55.400 | -64.272 | -62.878 | -61.706 | -60.733 | -60.544 | 
Bezuinigingsmaatregelen
Terug naar navigatie - Sociaal domein - BezuinigingsmaatregelenHieronder staan de voorgestelde bezuinigingsmaatregelen opgenomen die onderdeel zijn van het hiervoor gepresenteerde saldo van dit programma.
| Verwerkte maatregelen (x € 1.000) | Begroting 2026 | Meerjaren 2027 | Meerjaren 2028 | Meerjaren 2029 | |
|---|---|---|---|---|---|
| NC02 | In meer kernen vrijwilligersvervoer/opzetten Belbus ter ontlasting van het CVV | 0 | 100 | 100 | 100 | 
| NC05 | Inclusieve kinderopvang - pilot collectief aanbod kinderopvang | 0 | 170 | 170 | 170 | 
| VS41 | Collectief en vrij toegankelijk aanbod jeugd | 25 | 30 | 30 | 30 | 
| VS42 | Collectief en vrij toegankelijk aanbod Wmo | 0 | 0 | 157 | 170 | 
| VS43 | Domeinoverstijgend werken | 75 | 130 | 130 | 130 | 
| VS50 | Sturen op verwijzers | 145 | 145 | 145 | 145 | 
| VS53 | Maatwerkvoorzieningen (WMO) | 76 | 196 | 196 | 196 | 
| Totaal | 321 | 771 | 928 | 941 | |
