Model 5: Nieuw beleid

KADERNOTA

Dubbele exploitatielasten gemeentekantoren
Het nieuwe gemeentekantoor in Bergambacht wordt naar verwachting in november 2025 opgeleverd door de hoofdaannemer. Na oplevering volgt een inhuizing- en ingebruiknameperiode van circa vier maanden. De gemeentekantoren kunnen naar verwachting in Q2 2026 worden afgestoten. Tijdens de periode na oplevering en het afstoten van de huidige gemeentekantoren heeft de gemeente tijdelijk dubbele exploitatielasten voor Q4 2025 en Q1 2026.  Voor beide jaren betekent dit een extra last van € 151.000

Versterking regionale samenwerking Midden-Holland    
Voor de Regio Midden Holland wordt vanaf 2025 ingezet op versterking en versteviging van de regionale samenwerking met circa 1fte per gemeente aanvullende capaciteit (totaal 5,5fte). De capaciteit wordt georganiseerd in de vorm van een overzichtelijk regionaal programmabureau. Dit bureau coördineert de regionale inzet coördineert en werkt aan concrete resultaten voor de drie centrale opgaven van Midden-Holland: 1) duurzame groei - denk aan het opvangen van de groei van het aantal huishoudens in Midden-Holland en het verantwoord bouwen met bodemdaling en klimaatadaptatie - 2) bereikbaarheid en 3) economische vitaliteit. 
Door zo meer focus aan te brengen wordt er stap voor stap gewerkt aan het zichtbaar maken van resultaten van de samenwerking voor inwoners en ondernemers.

0,5 fte beheer AV en overige applicaties
Tijdens en na de coronaperiode en de intrede van het hybride werken is het digitaal vergaderen toegenomen met als gevolg een toename van audiovisuele middelen in de gemeentelijke kantoren. De dienstverlening en ondersteuning in het onderhoud en beheer vraagt inzet van extra capaciteit onder andere bij avondvergaderingen.

NIEUWE AANVRAGEN

Gebruik huidige financiële applicatie in 2025
Per 1 januari 2025 gaat er met de nieuwe financiële applicatie gewerkt worden. Voor de afronding van het boekjaar 2024 moet de huidige financiële applicatie nog in 2025 gebruikt worden.  Dekking vind plaats ten laste van de Algemene Reserve.

Veiligheid

Geen aanvullende aanvragen.

KADERNOTA

IBOR Beleidsplan
In 2025 wordt het Integraal beleidsplan openbare ruimte herzien en geüpdatet. Hiervoor wordt externe expertise ingezet

Economie
Geen aanvullende aanvragen.

KADERNOTA

Uitvoeringsprogramma Onderwijsachterstanden
Alert4you: Het doel van Alert4you is het versterken van de kinderopvang en scholen door samenwerking met jeugdzorg. Met deze preventieve interventie wordt beoogd onnodige verwijzingen naar gespecialiseerde hulpverlening te voorkomen en te zorgen voor effectieve vroegsignalering. Uit landelijke onderzoeken is dit effectief gebleken. 

Lokale resultaten – rapportage Alert4You: De doelrealisatie van Alert4You is over de afgelopen jaren zeer hoog (93% behaald/deels behaald). Voor het merendeel van de leerlingen wordt de inzet van zwaardere hulp voorkomen (69%). De leerkrachten kunnen middels de coaching en handvatten van ALert4You toekomen aan de behoeften van de leerling, waardoor de leerling kan groeien binnen de eigen omgeving. Alert4You zet hierbij ook in op normaliseren van gedrag en het bekrachtigen van de competenties van de leerkrachten, zodat zij opnieuw met vertrouwen het contact met de leerlingen kunnen aangaan.

Het komende jaar willen we benutten om de resultaten  van de pilot Alert4you te monitoren en meer samenhang te brengen in hetgeen we al doen (Alert4you, schoolmaatschappelijk werk en de brugfunctionaris) en samen met het onderwijs en andere partners te komen tot een collectief, efficiënt en structureel (financieel) plan. Hiervoor is € 150.000 nodig.  Dekking vindt deels plaats vanuit OAB-middelen (€ 87.500) en deels ten laste van de reserve Sociaal domein (€ 62.500).

Subsidie Zilvermuseum
De gemeenteraad heeft 19 maart 2024 voorgesteld om kennis te nemen van de evaluatie 2021-2023 zoals opgesteld door het Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven. Ook is de gemeenteraad voorgesteld om bij de Kadernota 2025 structureel een bedrag van € 335.903,00 in de gemeentelijke meerjarenbegroting op te nemen zodat het college over kan gaan tot het verstrekken van een meerjarige begrotingssubsidie aan het Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven waarbij als voorwaarde wordt gesteld dat het Zilvermuseum komt met een plan van aanpak om met ingang van 2026 met jaarlijks cumulatief € 13.500 (tot een totaal van € 40.500) minder subsidie een sluitende begroting te realiseren. Voor de dekking van het genoemde bedrag wordt de gemeenteraad voorgesteld om het bedrag vanuit de algemene middelen beschikbaar te stellen en het subsidieplafond met ingang van 2025 structureel te verhogen. Behandeling van het raadsvoorstel is doorgeschoven naar 9 juli 2024. 

Opbrengst verhuur nieuw MFA's 
Bij de nieuwbouwprojecten worden extra vierkante meters gerealiseerd, speciaal voor kinderopvang. Deze worden na oplevering kostendekkend verhuurd aan de gebruikers.

HVP Uitbreiding Onderwijscapaciteit KW school
De school verwacht uitbreiding voor onderwijscapaciteit vanaf 2025 op basis van leerlingprognose. De gemeente heeft de wettelijke plicht om voor voldoende onderwijscapaciteit te zorgen. De school kan dat aanvragen via het HVP (procedure uit de verordening onderwijshuisvesting).
Dit budget moet in 2025 beschikbaar worden gesteld. Vooralsnog gaan we uit van huur voor een periode van 5 jaar. In de loop van dit jaar wordt een en ander nader uitgewerkt.

NIEUWE AANVRAGEN

Regionale samenwerkingsovereenkomst ISK Onderwijs nieuwkomers
Zoals in meerdere regio’s in Nederland, worden ook de gemeenten in regio Midden-Holland als gevolg van de druk op asielketen, geconfronteerd met een onvoorziene exponentiele groei van instroom van nieuwkomers leerlingen zowel voor VO (Internationale Schakelklas (ISK)) als het PO. Hierdoor ontstaan op diverse vlakken knelpunten voor zowel schoolbesturen, gemeenten als andere partijen. Om deze knelpunten gestructureerd op te pakken, is in de zomer van 2023 een regionale onderwijscoördinator voor nieuwkomers aangesteld. Het college heeft afspraken betreffende de regionale samenwerking vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst met de gemeenten Bodegraven-Reeuwijk, Gouda, Krimpenerwaard, Waddinxveen en Zuidplas. 

Uitbreiding Natuurspeeltuin Haastrecht 
Invulling te geven aan de motie (M23-044) door een natuurspeeltuin met drie speeltoestellen te realiseren in het Haastrechtse bos. 

Verhoging subsidieplafond
Subsidie aanvragen voor 2025 overstijgen de bestaande plafonds voor wat betreft de regelingen Cultuur, Preventief Domein Overig, Gezondheid en Recreatie en Toerisme. 
Gezien de grote hoeveelheid aanvragen, de stijging in aanvraagbedragen en de verscheidenheid aan activiteiten, is het belangrijk om hier meer sturing op te krijgen. Het voorstel is om bij de herziening van het subsidiebeleid met betrekking tot cultuur met een passende nieuwe regeling te komen. De verwachting is dat deze gewijzigde regels ingaan vanaf 2027. Tot die tijd wordt het plafond incidenteel verhoogd voor de jaren 2025 en 2026 met € 41.098 om de culturele organisaties nu niet tekort te doen. 
Het in 2024 behaalde voordeel bij de Wmo is ingezet voor overige budgetmutaties Bij het Preventief Domein overig passen we een structurele budgetaanpassing toe van € 21.000. Hiermee investeren extra in het voorveld.

Exploitatiesubsidie Waterbos B.V.
Als gevolg van stijging van de energie- en de personeelslasten, de grootste kostenposten bij het zwembad, wordt de exploitatiebijdrage bijgesteld. Hiermee houden we de kosten voor zwemlessen en het verdere gebruik van het zwembad voor onze inwoners betaalbaar.

KADERNOTA

Opvang vluchtelingen
Uitvoeren van de Wet Inburgering is een wettelijke taak. Met de steeds hogere taakstelling en de komst van de Spreidingswet wordt deze taak alleen maar intensiever. We ontvangen hiervoor rijksmiddelen, die verantwoord moeten worden.
Daarnaast zijn ook aanvullende middelen nodig voor ambtelijke inzet. In de huidige begroting is hiervoor in de jaarschijven 204 en 2025 een bedrag van € 400.000 opgenomen. Wij stellen voor om dit bedrag nu vanaf 2026 structureel op te nemen..

Eenmalige bijdrage nieuwbouw Scouting Olivier Noort II
Scouting Olivier van Noort II heeft een verenigingsgebouw aan de Beregrachtpad 2 in Schoonhoven. Gezien de staat van het pand heeft de vereniging al geruime tijd de wens om nieuwbouw te realiseren. De beoogde locatie hiervoor is het uiteinde van de ligweide van zwembad ’t Wilgerak in Schoonhoven. De Scouting vraagt om een eenmalige bijdrage van € 225.000 om het nieuwbouwplan te kunnen realiseren.
Dekking deels t.l.v. Investeringskrediet Kadernota Voorzieningen (€ 125.000) en deels t.l.v. Algemene Reserve en aanvullen met positieve resultaat van de grondexploitatie van het transformatiegebied-Bastion, danwel de opbrengst van de grondverkoop (€ 100.000).

Hervormingsagenda Jeugd
In de voorjaarsnota 2025 is de voorgenomen bezuiniging op de jeugdzorg van € 500 miljoen geschrapt. Deze aanvullende besparing is in de programmabegroting 2024 als stelpost opgenomen ter compensatie van de lagere algemene uitkering. Omdat dat deze bezuiniging nu niet doorgaat ontvangen we een hogere algemene uitkering. Dit betekent concreet dat ook de stelpost afgeraamd moet worden. Voor de Krimpenerwaard betreft dit een nadeel voor een bedrag van ca. € 1,2 miljoen. Vanaf 2026 is er nog wel een bezuiniging van 511 miljoen euro gepland. Het kabinet komt in augustus met een wetsvoorstel voor een eigen bijdrage als beoogde inwerkingtreding 1 januari 2026. In onze begroting hebben we meerjarig  al rekening gehouden met deze besparing.

Consolidatie subsidie Preventieteam
De komende periode zetten we enerzijds in op het beperken van maatwerk en anderzijds het stimuleren van het gebruik van vrij toegankelijke voorzieningen.  Het beperken van maatwerk is alleen mogelijk als er sprake is van een sterke sociale basis en toereikend aanbod van vrij toegankelijke voorzieningen. 
De nieuwe integrale toegang is een belangrijk instrument om hierop te gaan sturen. Dit is een voorzetting van het huidige beleid en past bij de gewenste transformatiebeweging in het Sociaal Domein. 
Het Sociaal Preventieteam speelt een belangrijke rol binnen deze opgave. Interventies als WelZijn op Recept en schoolmaatschappelijk werk – nu bekostigd met incidentele middelen (SPUK’s) – zijn voorbeelden van vrij toegankelijke voorzieningen als alternatieven voor maatwerk. Met een uitbreiding van de subsidie kan o.a. Welzijn op Recept uitgerold worden naar alle huisartsenpraktijken. 
Om voldoende passend aanbod te behouden en structureel te borgen, is het nodig om de subsidie aan het Sociaal Preventieteam structureel te verstrekken en uit te breiden.

GR Jeugdzorg en WMO Midden-Holland
De gemeenten Bodegraven-Reeuwijk, Gouda, Krimpenerwaard, Waddinxveen en Zuidplas werken al sinds 2015 samen in het sociaal domein. Dat past in de traditie van de regio om samen te werken. 

In de Regiovisie ‘Samen Scherper aan de Wind’ die door deze vijf gemeenten is vastgesteld staat de ambitie opgenomen om de regionale samenwerking in het sociaal domein beter te organiseren. De samenwerking koopt in en organiseert zaken voor de Jeugdwet en Wmo voor alle inwoners in de regio. Daarbij past ook dat er samen wordt besloten en dat kosten en risico’s samen worden gedragen. Hiertoe is een Gemeenschappelijke Regeling in voorbereiding en u in april 2024 toegestuurd.

De regionale samenwerking is nodig om de wettelijke taken uit de Jeugdwet en de Wmo om de kwaliteit, continuïteit, doelmatigheid en rechtmatigheid van het zorg- en ondersteuningsaanbod te waarborgen.

In 2024 is geconstateerd dat de overhead (afgesproken regionorm van 35%) voor deze taken in de jaren ervoor door Gouda alleen zijn gedragen. Dat is eenmalig opgevangen door inzet van de reserve centrumtaken. Voor de nieuwe organisatie wordt de overhead gedeeld door de deelnemers. Voor 2025 en 2026 is er voorzien in tijdelijke versterking voor de transitie en opbouwfase. 
Eind 2026 is de afspraak om de regeling (incl. de capaciteit op basis van een zero based begroting) te evalueren.

Incidentele subsidies
Jaarlijks kennen we incidentele subsidies toe. Al een aantal jaren moet er aan het einde van het jaar geld bij. Het proces is financieel nu helemaal afhankelijk van de verantwoording van de subsidies van voorgaand jaar. Voorstel is om beide processen los te koppelen en daarvoor structureel budget voor incidentele subsidies op te nemen.

Solidariteitsbijdrage huisvesting ISK
Door de explosieve stijging afgelopen tijd (en verwachting is dat het niet minder wordt) moet Gouda investeren in huisvesting voor de Internationale Schakelklas (ISK). Gouda heeft daar geen bekostiging tegenover staan van het rijk. De portefeuillehouders van de regio hebben gesproken over een solidariteitsbijdrage.

Indexatie subsidies 2026
Bij de Kadernota 2025 houden we alvast rekening met de indexatie voor het subsidiejaar 2026. Dit gebeurt omdat we bij de begroting 2025 de subsidieplafonds 2026 laten vaststellen. Het indexcijfer Bruto Binnenlands Product (=BBP) wordt hiervoor gehanteerd. Bij de septembercirculaire 2023 bedroeg het indexcijfer BBP voor 2026 2,7%.

Inkoopplan Jeugd en Wmo 2025
Als gevolg van het regionale inkoopplan Jeugd en Wmo 2025 nemen de kosten naar verwachting met € 1.200.000 toe. Hiermee zorgen we dat de inwoners ook na 1 januari 2025 de hulp en ondersteuning kunnen ontvangen die ze nodig hebben.

NIEUWE AANVRAGEN

Huiselijk geweld / Kindermishandeling
Inzet op het dossier Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (complexe scheidingen) vergt een uitbreiding van het budget met € 8.000 voor de jaren 2024 t/m 2028. 

Uitbreiding budget SPT
De subsidieaanvraag voor 2025 moet conform de regeling preventief domein preventieteam hoger worden vastgesteld. Er gelden namelijk andere indexatienormen. Volgens de regeling vergoeden we voor 2025 5,09% in plaats van de toegepaste index van 2,5%.

Ontwikkeling en afname applicatie subsidies
Het jaarlijkse subsidieproces is een arbeidsintensief proces waarbij verschillende soorten systemen worden gebruikt. Met de deelname en ontwikkeling aan de applicatie Djuma-subsidies kunnen we het hele subsidieproces vanuit één toepassing beheren en beheersen. Omdat we kunnen deelnemen aan de ontwikkeling van deze applicatie kunnen we onze specifieke wensen met de bouwers van de applicatie delen.

Extra structurele formatie inburgering
Afgelopen paar jaar zijn er vanuit de taakstelling van het Rijk statushouders geplaatst waardoor de caseload is gestegen. Dit vanwege de afgesproken duur van begeleiding. De huidige formatie (1fte) is niet meegegroeid. Het is in het belang van de inburgeraar om hierop te investeren, maar ook in belang van ons als gemeente. Hiermee kan de inburgeraar zijn inburgering succesvol afronden en zetten we samen in op uitstroom naar werk. Dit vraagt meer structurele inzet in de uitvoering. Op basis van de omvang van het bestand is structureel extra 2 fte personele inzet noodzakelijk.

KADERNOTA

Beleidsplan begraven
In 2025 wordt het Integraal begraafplaatsenbeleid opgesteld. Hiervoor wordt externe expertise ingezet. Dekking t.l.v. reserve begraafplaatsen

NIEUWE AANVRAGEN

Uitvoeringsprogramma Riolering en Klimaatadaptie
Ter uitvoering van het in 2023 vastgestelde programma Riolering en Klimaatadaptatie vorig jaar zijn de personele gevolgen al verwerkt. Dit budget betreft de middelen die nodig zijn voor de inspanningen, zoals de stimuleringsregeling en steenbreek.. De financiële dekking bestaat voor 80% uit tarieven riolering en 20% uit algemene middelen.

KADERNOTA

Opvang vluchtelingen
Om vervolg te geven op de opgave als gevolg van de Spreidingswet, is er voor de vluchtelingenopvang voor opvolgende jaarschijven ook budget nodig.
Er wordt meer inzet verwacht bij Sociaal Domein, Communicatie, Wonen etc.