I. Opvang vluchtelingen

In 2024 was de toestroom van vluchtelingen onverminderd hoog. De toestroom van vluchtelingen uit Oekraine  hield aan en zorgde voor hoge bezettingscijfers in de gemeentelijke opvang. Het exploiteren van de gemeentelijke opvang vraagt veel capaciteit van de gemeente.  Daarbij komt dat de dynamiek op de opvanglocaties anders is dan in het begin van de oorlog. Het draagvlak in de omgeving neemt af en vluchtelingen hebben geen perspectief.  in 2024 is geinvesteerd in het verbeteren van de leefbaarheid in en om de opvanglocaties. 

Sinds 2024 is de spreidingswet van kracht. De gemeente voldoet al gedeeltelijk aan de opgave die het Rijk ons heeft gegeven. De samenwerking met het COA rondom de bestaande opvang in Haastrecht en de werkzaamheden die voortkomen uit de indicatieve opgave volgens de spreidingswet vragen veel capaciteit. 

Gemeentelijke opvang Oekraïense vluchtelingen

In 2022 is het zogenaamde Kernteam Oekraïne opgezet met daarin een brede vertegenwoordiging van de verschillende teams binnen de gemeente. Denk aan Openbare Orde en Veiligheid, Communicatie, Projecten, Sociaal Domein en Financiën. Dit kernteam heeft er in 2024 voor gezorgd dat de inspanningsverplichting van 254 plekken is gerealiseerd. Dit is gerealiseerd door de overeenkomst met Bodegraven-Reeuwijk uit te breiden. Er worden vanaf november  2024 15 Oekraïners extra opgevangen op de locatie in Bodegraven-Reeuwijk.

Op dit moment verblijven de Oekraïense vluchtelingen in het pand en de units aan de Dorpsstraat 59a in Krimpen aan de Lek, in units op het voormalige IJsbaanterrein in Lekkerkerk en in een kantoorpand op het bedrijventerrein in Bodegraven-Reeuwijk.  De gemeente exploiteert de opvang in Lekkerkerk en Krimpen aan de Lek. In 2024 is geïnvesteerd in de inhuur van een Oekraïense psycholoog die werkt op de locatie. Daarnaast is een tolk ingehuurd die informatie vertaald en de locatiemanagers ondersteunt in hun werk.

Particuliere opvang Oekraïense vluchtelingen

In de Krimpenerwaard zijn buitengewoon veel mensen die hun huis hebben opengesteld voor de ontheemden uit Oekraïne. Zij hebben niet alleen deze mensen een dak boven het hoofd gegeven maar zorgen ook dat deze mensen wegwijs worden in Nederland. In veel gevallen hebben zij gezorgd voor vervoer naar scholen en geholpen om aan werk te komen. Op het hoogtepunt van de opvang bij particulieren werden meer dan 200 ontheemden bij particulieren opgevangen. Ook voor deze mensen heeft de gemeente onder meer onderwijs, gezondheidszorg en alle overige taken verzorgd. In 2024 verbleven naar schatting ongeveer 140 Oekraïense vluchtelingen in de particuliere opvang.

Opvang overloop Ter Apel

Ook in 2024 was de druk in Ter Apel onverminderd hoog.  In februari 2024 is de indicatieve opgave in het kader van de spreidingswet bekend gemaakt. Onze gemeente diende volgens die opgave 341 asielzoekers te huisvesten waarvan 29 alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV). In het provinciale verslag dat in september naar het ministerie van Asiel en Migratie is gestuurd is opgenomen dat Krimpenerwaard 153 asielzoekers zal opvangen. Dit is conform een unaniem raadsbesluit van april 2023.  In het verdeel besluit dat op 20 december is bekendgemaakt door het ministerie staat dat Krimpenerwaard 296 asielzoekers moet opvangen waarvan 80 AMV.

Sinds augustus 2023 worden AMV-ers zonder status gehuisvest in het Klooster in Haastrecht. Inmiddels verblijven daar 80 AMV-ers. Het COA is verantwoordelijk voor deze locatie. Deze jongeren gaan naar het ISK in Gouda. Omdat de AMV-ers die in Zuidplas en Bodegraven-Reeuwijk wonen ook naar het ISK in Gouda gaan brengt dit grote uitdagingen mee voor het ISK in de inrichting van het onderwijs. De gemeente heeft intensief contact met het COA en de omgeving als het gaat om de gang van zaken op de opvanglocatie.

Minderjarige statushouders

Sinds het voorjaar van 2024 worden 14 minderjarige statushouders gehuisvest op de Schuwacht in Lekkerkerk. De begeleiding op locatie vindt plaats door een contractpartij van het Nidos. Deze jongeren gaan naar het ISK in Capelle aan den IJssel. De gemeente heeft contact met Nidos en de begeleidende partij over de verantwoordelijkheden als deze jongeren 18 jaar worden.

Financiële impact

In 2024 is de rijksbijdrage voor de opvang van Oekraïners gedaald naar 63 euro per bed per dag. Zoals blijkt uit onderstaande tabellen blijkt dat de gemeente in staat is de gemeentelijke opvang te exploiteren voor dit bedrag. 

In 2024 is een bedrag beschikbaar van 400K beschikbaar voor de ambtelijke inzet van vluchtelingen. Daarnaast is een bedrag beschikbaar van 150K voor omgevingsmanagement voor de opvanglocatie in Haastrecht.