C. Onderhoud kapitaalgoederen

Kapitaalgoederen zijn bezittingen van de gemeente die gedurende een lange periode gebruikt worden om een bijdrage te leveren aan het maatschappelijke belang. Het onderhoud hiervan kost veel geld. Dit neemt dan ook een groot deel van de gemeentelijke begroting in beslag. Voor kapitaalgoederen zijn vaak langlopende investeringen vereist. Achterstanden in het onderhoud hiervan kunnen, naast kapitaalvernietiging, in het ergste geval leiden tot onveilige situaties. Het is daarom zinvol om op het gebied van het onderhoud van kapitaalgoederen effectief beleid te voeren en op deze wijze invulling te geven aan de begrippen assetmanagement en risicomanagement.

In deze paragraaf is het beleidskader opgenomen waarin het kwaliteitsniveau is vastgelegd waarop de kapitaalgoederen worden onderhouden, de aantallen en de financiële middelen die nodig zijn voor het in standhouden hiervan. De financiële consequenties zijn inzichtelijk gemaakt voor de komende jaren, waarbij we opmerken dat aanbestedingsvoordelen of -nadelen, gelet op de hoogte van de investeringen, grote invloed kunnen hebben op de financiën. Dat geldt ook voor de ontwikkeling van de rente.

De kapitaalgoederen worden onderverdeeld in de volgende drie categorieën:

1. Gebouwen
2. Wegen, civiele kunstwerken, groen, water, openbare verlichting en speelvoorzieningen; samengevoegd in het Integraal Beleidsplan Openbare Ruimte (IBOR)
3. Riolering

Op de pagina’s hierna is per categorie het beleidskader aangegeven. Ook is van 2024 de realisatie en van 2025, 2026 en 2027 de begroting weergegeven

Actueel beleidskader
De gemeente beschikt over diverse, openbare en niet-openbare, gebouwen. In de begroting wordt voor deze gebouwen rekening gehouden met klein onderhoud en groot onderhoud. In het kort komt het er op neer dat er geen achterstallig onderhoud mag ontstaan. In 2017 heeft uw raad het ‘Beheerplan gemeentelijk vastgoedbeheer 2017-2031’ vastgesteld. Een beheerplan dat het beleidskader vormt voor het onderhoud aan het gemeentelijk vastgoed voor de komende jaren. Over het geactualiseerde beheerplan is in 2022 een positief besluit genomen.

Dit plan voorziet onder andere in de verduurzaming van sportzalen. In 2023 zijn we hiermee gestart door de mogelijkheden te onderzoeken bij vier gebouwen. 

De in 2023 opgestarte projecten, zoals het nieuwe gemeentekantoor en de  nieuwbouw van scholen (Kiezel en Kei en Schoonhovens College) zijn in 2024 verder tot ontwikkeling gekomen. 

De gemeente is eigenaar van 122 gebouwen (31-12-2024).

Vertaling van de financiële consequenties in de begroting
De financiële middelen die beschikbaar zijn voor openbare gebouwen, zijn gesplitst in dagelijks onderhoud (exploitatie) en een dotatie in een onderhoudsvoorziening. 

Het Integraal Beleidsplan Openbare Ruimte (IBOR 2) geeft inzicht in de kwantiteit en kwaliteit van onze arealen en de wijze waarop het beheer en onderhoud worden uitgevoerd, in relatie tot de middelen.
Het IBOR 2 heeft een doorlooptijd van vier jaar (tot en met 2025). In 2024 is gestart met de werkzaamheden wat moeten leiden tot IBOR 3. 
De openbare ruimte is continu in beweging.  Ieder jaar vinden diverse inspecties van onze kapitaalgoederen plaats. Hiermee bepalen we de benodigde onderhoudswerkzaamheden en worden ook de beheercijfers geactualiseerd. Hieronder vindt u de actuele arealen.

De kaders voor het beheer van het riool zijn vastgesteld in het Programma Riolering en Klimaatadaptatie 2023-2027.
Met de in het plan opgenomen maatregelen, wordt uitvoering gegeven aan het beheer en onderhoud van de bestaande voorzieningen en aan de aanvullende noodzaak rondom klimaatadaptatie. Hierbij valt te denken aan het voorkomen van wateroverlast, verminderen van droogte en tegengaan van hittestress.

Hieronder zijn de aantallen weergegeven van het rioolstelsel (peildatum 31-12-2024).

Uw raad wordt jaarlijks geïnformeerd over de stand van zaken van lopende projecten openbare ruimte en kredieten in de jaarrekening.
 
Het krediet van IBOR bestaat uit:  
•    Renovatie
        -   Renovatie wordt gedekt middels onttrekking uit de Voorziening IBOR.  
•    Vervanging Civiele kunstwerken 
•    Vervanging Openbare verlichting 
        -    Vervanging wordt geactiveerd en over een periode van 25 tot 40 jaar afgeschreven. Dit leidt tot een afschrijvings- en rentelasten in de exploitatie.  

Het krediet van de riolering wordt geactiveerd en over een periode van 25 tot 40 jaar afgeschreven. Ook dit leidt tot een afschrijvings- en rentelasten in de exploitatie.  
 
Met deze werkwijze conformeren wij ons aan het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV).