In 2023 zagen we dat er een steeds groter en dringender beroep werd gedaan op de lokale overheid voor het realiseren van opvangplekken voor vluchtelingen. Hierdoor is de opgave voor het aantal te realiseren plekken verhoogd. Deze opgave vraagt het nodige van onze organisatie om dit gerealiseerd te krijgen.
J. Opvang vluchtelingen
Wat hebben we gedaan in 2023?
Terug naar navigatie - Wat hebben we gedaan in 2023?Gemeentelijke opvang
In 2022 is het zogenaamde Kernteam Oekraïne opgezet met daarin een brede vertegenwoordiging van de verschillende teams binnen de gemeente. Denk aan Openbare Orde en Veiligheid, Communicatie, Projecten, Sociaal Domein en Financiën. Dit kernteam heeft ook in 2023 gezorgd voor voldoende opvangplekken voor de Oekraïense vluchtelingen. Nadat er een extra taakstelling kwam en Amicitia niet langer gebruikt kon worden voor de opvang, is overleg geweest met Bodegraven-Reeuwijk. Zij hadden de mogelijkheid om nog eens 150 plekken te realiseren en daarvan zijn er 60 in gebruik door vluchtelingen die in Amicitia zaten en die nieuw binnenkwamen. In totaal zijn er 239 opvangplekken beschikbaar. Er wordt de komende tijd gewerkt aan het opnieuw realiseren van nog eens 15 opvangplekken zodat voldaan kan worden aan de extra opgave die bovenop de bestaande aantallen is gekomen.
Op dit moment verblijven de Oekraïense vluchtelingen in het pand en de units aan de Dorpsstraat 59a in Krimpen aan de Lek, in units op het voormalige IJsbaanterrein in Lekkerkerk en in een kantoorpand op het bedrijventerrein in Reeuwijk. Naast onderdak is er ook in 2023 aandacht besteedt aan taallessen, mensen aan het werk helpen en hulp bij het invullen van belastingformulieren.
Particuliere opvang Oekraïense vluchtelingen
In de Krimpenerwaard zijn buitengewoon veel mensen die hun huis hebben opengesteld voor de ontheemden uit Oekraïne. Zij hebben niet alleen deze mensen een dak boven het hoofd gegeven maar zorgen ook dat deze mensen wegwijs worden in Nederland. In veel gevallen hebben zij gezorgd voor vervoer naar scholen en geholpen om aan werk te komen. Op het hoogtepunt van de opvang bij particulieren werden meer dan 200 ontheemden bij particulieren opgevangen. Ook voor deze mensen heeft de gemeente onder meer onderwijs, gezondheidszorg en alle overige taken verzorgd. het aantal is het afgelopen jaar logischerwijs afgenomen. Bij het gereedkomen van de deel 2 van de IJsbaanlocatie is er een bericht gestuurd aan de particulieren om aan te geven dat er een mogelijkheid is om de vluchtelingen over de laten gaan naar de gemeentelijke opvang.
Opvang overloop Ter Apel
Ook in 2023 was de druk in Ter Apel onverminderd hoog. Vooruitlopend op de Spreidingswet is gemeenten gevraagd om opvangplekken te realiseren voor asielzoekers voor langere tijd (minimaal 5 jaar). De burgemeesters en wethouders Wonen van de achttien gemeenten in het gebied van de Veiligheidsregio Hollands Midden hebben afspraken gemaakt om te komen tot een regionale invulling en ontwikkeling van en aanpak voor duurzame asielopvang van- in eerste instantie- 2200 asielzoekers. Voor Krimpenerwaard betekent dat 153 opvangplekken naast de opvangplekken voor de Oekraïense vluchtelingen. Uw raad heeft hier op 18 april 2023 unaniem mee ingestemd.
In 2023 is er samen met de eigenaren van Het Klooster en het COA gewerkt aan het realiseren van 80 opvangplekken voor amv's (zonder status) in het Klooster in Haastrecht. In augustus 2023 is het pand opgeleverd en is er gestart met 40 amv's . Iedere maand zijn er tien minderjarige asielzoekers bijgekomen totdat in december het volledige aantal van 80 vluchtelingen was bereikt. Naast onderdak is hier ook veel werk verzet omtrent de scholing die de kinderen krijgen bij het ISK (Internationale Schakel Klassen) in Gouda waar een hele grote opgave ligt omdat ook alle amv's uit Zuidplas en Bodegraven-Reeuwijk naar Gouda gaan.
(Financiële) impactanalyse
In onderstaande tabellen wordt inzicht gegeven in de ontwikkeling van zowel de kosten die direct gerelateerd zijn aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen binnen de gemeente Krimpenerwaard als ook de compensatie die daarvoor beschikbaar wordt gesteld vanuit de Rijksoverheid. Ook over 2023 zien we dat we de opvang op een kwalitatief hoog niveau hebben kunnen realiseren binnen de daarvoor gestelde kostprijs. Daarbij komt dat we ook een relatief hoog aandeel particuliere opvang hebben waarvoor aanvullende bekostiging voor de uitvoeringskosten beschikbaar is gesteld. Zeker op de uitvoering van de leefgeldregeling hebben we een kwalitatief hoogwaardig en efficiënt proces in weten te richten. In 2023 zijn er wel een aantal besluiten genomen die richting 2024 het beeld wat zullen veranderen. Ten eerste is vanuit de Rijksoverheid vanaf 1 januari 2024 het normbedrag neerwaarts bijgesteld naar € 63 per dag per beschikbaar bed. Daarnaast is de opvanglocatie Amicitia per 1 september 2023 gesloten en wordt een deel van onze taakstelling opgevangen in een samenwerking met Bodegraven-Reeuwijk. Zij ontvangen voor de vluchtelingen die overgegaan zijn naar deze nieuwe, meer structurele, locatie vanaf 1 september 2023 ook de compensatie. Daarnaast is het ook in 2023 nog zo dat het normbedrag ook bestemd is voor uitvoeringskosten die de ambtelijke organisatie maakt en heeft gemaakt voor de realisatie en de exploitatie van de opvang. Binnen onze gemeente worden deze werkzaamheden nog steeds grotendeels uitgevoerd door medewerkers die dit naast hun reguliere werk doen en waarvoor dus niet één op één vervanging is ingehuurd. Echter zijn hierdoor wel projecten en andere reguliere werkzaamheden stil komen te liggen en zijn er plusuren gemaakt door de leden van dit kernteam. Een andere belangrijke factor die meespeelt is dat het normbedrag ook ter dekking van het leefgeld voor de vluchtelingen in de gemeentelijke opvang is. We zien daar echter dat een groot deel van de vluchtelingen snel werk heeft gevonden en er derhalve aanzienlijk minder aanspraak op leefgeld gemaakt hoefde te worden. Het overschot aan compensatie zal gereserveerd worden ter besteding in 2024 aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen.
Voor de opvang van de AMV'ers is er voor 2024 en 2025 een budget beschikbaar gesteld van € 400.000 ten behoeve van de ambtelijke inzet die benodigd is voor de realisatie van de opgaven. Voor 2023 is er een budget van € 150.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van een omgevingsmanager. Hiervoor is tijdelijke inhuur ingezet.
| Realisatie lasten 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Budgetten opvang Oekraiense vluchtelingen (x € 1.000) | Budget 2023 | Realisatie 2023 | Afwijking | ||
| Realisatie en exploitatie langdurige opvanglocaties | 3.000 | 2.654 | 346 | ||
| Leefgeld gemeentelijke opvang | 175 | 287 | -112 | ||
| Leefgeld particuliere opvang | 500 | 348 | 152 | ||
| Bijzondere kostenregeling | 25 | 10 | 15 | ||
| Leerlingenvervoer | 25 | 13 | 12 | ||
| Taalonderwijs | 0 | 65 | -65 | ||
| Inhuur ambtelijke organisatie | 646 | 306 | 340 | ||
| Totaal | 4.371 | 3.683 | 687 | ||
| Realisatie compensatie 2023 | |||||
| Compensatie opvang Oekraiense vluchtelingen (x € 1.000) | Prognose 2023 | Realisatie 2023 | Afwijking | ||
| Compensatie gemeentelijke opvang | 6.048 | 6.048 | 0 | ||
| Compensatie leefgeld particuliere opvang | 400 | 348 | 52 | ||
| Compensatie uitvoeringskosten particuliere opvang | 200 | 200 | 0 | ||
| Compensatie taal voor ontheemden | 0 | 53 | -53 | ||
| Compensatie leerlingenvervoer | 25 | 90 | -65 | ||
| Totaal compensatie | 6.673 | 6.739 | -66 | ||
| Compensatie versus realisatie 2023 | |||||
| Compensatie vs budget GOO (x € 1.000) | Realisatie 2023 | ||||
| Compensatie gemeentelijke opvang | €6.048 | ||||
| Compensatie leefgeld en uitvoeringskosten particuliere opvang | €548 | ||||
| Compensatie taal voor ontheemden | €53 | ||||
| Compensatie leerlingenvervoer | €90 | ||||
| Totaal compensatie | €6.739 | ||||
| Realisatie en exploitatie langdurige opvanglocaties | €2.654 | ||||
| Realisatie leefgeld gemeentelijke opvang | €287 | ||||
| Realisatie leefgeld particuliere opvang | €348 | ||||
| Realisatie bijzondere kostenregeling | €10 | ||||
| Realisatie leerlingenvervoer | €13 | ||||
| Realisatie taalonderwijs | €65 | ||||
| Realisatie inhuur ambtelijke organisatie | €306 | ||||
| Totaal realisatie kosten opvang Oekraiense vluchtelingen | €3.683 | ||||
| Compensatie versus realisatie | €3.056 | ||||
| Bestemmen in reserve Oekraine | €2.979 | ||||
| Compensatie per opvangplek 2023 | |||||
| Opvanglocatie | Gerealiseerde plekken | Aantal dagen open 2023 | Vergoeding per dag | Totale vergoeding | |
| Vm Raadhuis Lekkerkerk | 31 | 243 | €83 | € 625.239 | |
| Dorpsstraat Krimpen a/d Lek | 43 | 365 | €83 | € 1.302.685 | |
| Uitbreiding Dorpsstraat Krimpen a/d Lek | 28 | 365 | €83 | € 848.260 | |
| Ijsbaan Noord Lekkerkerk | 48 | 365 | €83 | € 1.454.160 | |
| Ijsbaan Noord II Lekkerkerk | 60 | 365 | €83 | € 1.817.700 | |
| Totaal langdurige plekken | 210 | € 6.048.044 | |||
| Realisatie opvang AMV | |||||
| Budgetten opvang AMV (x € 1.000) | Budget 2023 | Realisatie 2023 | Afwijking | ||
| Inzet omgevingsmanager | € 150 | € 63 | € 87 |