H. COVID-19

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

Corona raakt iedereen. Soms in de persoonlijke gezondheid of die van familieleden of bekenden. In het werk, op de frontlinie tegen het virus of in het draaiende houden van de belangrijkste processen, het onderwijs, de zorg en onze economie. De coronacrisis zet ook voor de inwoners en ondernemers van de gemeente Krimpenerwaard het leven op de kop.

Ons land heeft in 2020 en 2021 een gezondheidscrisis meegemaakt die zijn weerga niet kent. Het coronavirus heeft in Nederland sinds eind februari 2020 geleid tot tienduizenden besmettingen en ziekenhuisopnames met daarbij een stijgend aantal sterfgevallen. Een collectieve schok die ook onze gemeente niet heeft overgeslagen.

De ontwikkelingen en maatregelen om het virus te bestrijden volgden elkaar aan het begin van de crisis in hoog tempo op. Een crisis die de veerkracht, creativiteit en volharding van de samenleving in de Krimpenerwaard stevig op de proef stelde en nog steeds doet. Want hoewel we licht aan de horizon van de gezondheidscrisis zien, is nog veel onzeker. Wat we wel weten: de impact is enorm. We zien grote effecten van de coronacrisis op sociaaleconomisch en sociaalmaatschappelijk vlak. We zien dat voor kwetsbare groepen de coronacrisis veel extra druk veroorzaakt. Ook zien we dat nieuwe groepen hard geraakt worden: mensen die ineens hun baan kwijt raakten, een inkomensval maken, hun onderneming kwijt raken of ernstige zorgen hebben over een dreigend faillissement.

We willen de bedrijvigheid, leefbaarheid, werkgelegenheid en aantrekkelijkheid van de gemeente Krimpenerwaard beschermen. De gemeente Krimpenerwaard moet de gemeente blijven waar je wilt wonen, werken en verblijven, coronacrisis of niet.

In de gemeente Krimpenerwaard zijn er in heel 2021 8.345 besmettingen en 69 overledenen gemeld. In het ziekenhuis zijn 205 personen opgenomen. (bron: RIVM/bddataplan.nl)

Wat hebben we gedaan in 2021?

Terug naar navigatie - Wat hebben we gedaan in 2021?

Inzet in het kader van de coronacrisis
In 2020 en 2021 hebben veel medewerkers zich ingespannen in het kader van de coronacrisis. De enorme inzet voor en betrokkenheid bij onze inwoners en ondernemers is groot. Er werd en wordt continu een balans gezocht tussen de prioriteit bij de crisisorganisatie, de dienstverlening aan onze inwoners en ondernemers en tegelijk de zorg als werkgever voor onze eigen medewerkers.

Crisisorganisatie regionaal en lokaal
De crisisorganisatie op regionaal niveau bestond uit een regionaal beleidsteam dat één maal per twee weken bijeen kwam en een regionaal operationeel team dat ook per twee weken bijeen kwam. Onze gemeente was in beide teams vertegenwoordigd. Op gemeentelijk niveau is gemiddeld twee maal per maand het kernteam (digitaal) bijeen geweest. De gemeentelijke boa’s, het politieteam Krimpenerwaard, boa Staatsbosbeheer, boa Zuid Hollands Landschap en gemeentelijke waarnemers zijn ook in 2021 ingezet voor toezicht en handhaving op de naleving van de noodverordeningen.

Omgevingsanalyses
Om goed te kunnen monitoren wat er onder de inwoners in onze gemeente leefde en waar we als gemeentelijke organisatie direct op zouden moeten en kunnen inspelen, zijn (naast regionale analyses vanuit de Veiligheidsregio) specifieke lokale omgevingsanalyses opgezet. Hierdoor ontstond een goed sfeerbeeld van wat er leefde bij onze inwoners; zeker na afkondiging van weer nieuwe coronamaatregelen.

Ondersteunen inwoners via reguliere processen
De gemeente heeft in 2021 via de reguliere bestuurlijke en ambtelijke overleggen met verschillende maatschappelijke partijen en ondernemers gemonitord  waar ondersteuning en hulp noodzakelijk was. Inwoners die behoefte hadden aan ondersteuning en/of zorg, zijn via de reguliere processen van de gemeente zo goed mogelijk ondersteund. 

Denktank: bundeling van denkkracht en samenwerking
In 2021 is de Denktank ‘Samen voor een vitale Krimpenerwaard’ op initiatief van de gemeente opgericht. We werkten samen met vertegenwoordigers uit diverse sectoren van de samenleving (zoals zorg en welzijn, winkeliers/horeca, cultuur, sport, jeugd, kerken). De gemeente is hierbij een gelijkwaardige partner. Er komen ideeën uit de deelnemersgroep, de vertegenwoordigers hebben deze uitgezet bij hun achterban, en het werd gezamenlijk opgepakt. Mensen organiseerden zelf en hielpen elkaar. Als het nodig was, ondersteunden we als gemeente. Via deze Denktank had de gemeente ook direct een beeld van wat er leefde in de samenleving. De Denktank heeft veel activiteiten georganiseerd en heeft goed gefunctioneerd als netwerk voor de verschillende maatschappelijke partijen. Met de bezinningsmomenten van oktober/november 2021 in de verschillende kernen (waarbij collegeleden aanwezig waren) is de Denktank afgerond. De deelnemers weten elkaar nu te vinden.

Jongeren
In 2021 hebben de jongeren in het bijzonder aandacht gekregen. Zij zijn aangesloten bij de Denktank en hieruit is het spel The Hunted ingekocht. Team Sportservice Krimpenerwaard en Stichting Jeugd en Jongerenwerk hebben het spel al meerdere malen succesvol voor de jeugd in de Krimpenerwaard georganiseerd. 

Kinderen hebben het zwaar gehad doordat corona voor extra stress in veel huishoudens heeft gezorgd. De gemeente heeft hen extra aandacht gegeven door het extra inkopen van 18 maanden huisbezoeken. Ook heeft de gemeente meegedaan aan Actie Pepernoot, dit initiatief gaf kinderen uit minima gezinnen een Sinterklaas-cadeautje.

Voor de kwetsbare jeugd zijn er verschillende (wanneer nodig digitale) feesten georganiseerd in samenwerking met lokale organisaties.

Welzijn
Voor de ouderen en de kwetsbare doelgroep is de opdracht van Kwadraad uitgebreid met extra contactmomenten en extra sociaal raadsliedenwerk om eenzaamheid in deze doelgroep te beperken. In samenwerking met Welzijn Krimpenerwaard is ook een regeling opgezet om mantelzorgers te ondersteunen.

Cultuur
Verschillende cultuurorganisaties hebben, wegens enorme druk van de coronamaatregelen op hun organisatie, in 2021 financiële ondersteuning gekregen. En in september heeft de Theater Tour plaatsgevonden, het idee hiervoor is ontstaan in de Denktank. Dit is een samenwerking tussen de verschillende theaters om de inwoners weer naar de theaters te trekken. Daarnaast is ingezet op de culturele netwerkvorming.

Ondernemers
Voor de ondernemersvragen is er binnen de gemeente een ‘corona ondernemersloket’ ingesteld. Daarbij is er verdere informatie over (steun)maatregelen verwerkt op een aparte webpagina voor ondernemers en in de nieuwsbrieven voor ondernemers. In de contacten en op de webpagina is tevens aandacht voor schulddienstverlening evenals een verwijzing naar Stichting Ondernemersklankbord (met een contactpersoon uit Krimpenerwaard). 

Er is ook overleg geweest met winkeliersverenigingen, vaak naar aanleiding van aangekondigde, nieuwe maatregelen welke impact hebben op de ondernemers. Daarnaast zijn er ondernemers betrokken geweest bij de Denktank ‘’Samen voor een vitale Krimpenerwaard’’. Vanuit deze Denktank heeft de gemeente een Koop lokaal-campagne met input van lokale winkeliers uitgezet.

Tenslotte is er 2021 gewerkt met (financiële) ondersteuning bij controle van het coronatoegangsbewijs (CTB) en is er aandacht geweest voor de mogelijkheid van fasering en/of uitstel van betaling van belastingen via het SVHW. Voor inwoners en ondernemers is een TONK-regeling opgenomen in het bestedingsplan Sociaal Domein. 

Belastingmaatregelen SVHW en gemeente
Om ondernemers en zzp-ers, maar ook andere inwoners met betalingsproblemen tegemoet te komen en tijdelijk financiële ruimte te geven, zijn maatregelen getroffen. 

Men kan bij het SVHW kwijtschelding aanvragen voor privébelastingen. Betalingen kunnen ook in termijnen, dit kan bij het SVHW worden aangevraagd en loopt via automatische incasso. Ook kan bij het SVHW en/of de gemeente schriftelijk of per mail uitstel van betaling worden aangevraagd of een betalingsregeling getroffen worden. 

Gemeentelijke dienstverlening 
De dienstverlening aan onze inwoners is gedurende het hele jaar doorgegaan. Waar de meeste werkzaamheden vanuit huis konden worden opgepakt, bleef het KCC voor klanten fysiek bereikbaar. De dienstverlening bij het KCC is tijdens de lockdownperioden tot de meest noodzakelijke producten teruggebracht, om onnodig contact te voorkomen.

Dynamisch Herstelplan
Een aantal gemeenten stelde in 2021 herstelplannen op. De gemeente Krimpenerwaard heeft gekozen voor een praktischere aanpak. De acties en interventies die voortkomen uit het scenariodenken, samen met de activiteiten van de Denktank en de financiële impactanalyse vormen een dynamisch Herstelplan voor de gemeente Krimpenerwaard. 

Bestedingsplan Sociaal Domein

Halverwege 2021 heeft een inventarisatie van bestedingswensen van coronamiddelen met betrekking tot Sociaal Domein geresulteerd in het bestedingsplan coronagelden Sociaal Domein. Hierover is een raadsinformatiebrief verstuurd. Voor dit bestedingsplan is in 2021 een bedrag in de begroting opgenomen van € 875.051 verdeeld over verschillende taakvelden. Van dit bestedingsplan is in 2021 reeds € 363.101 gerealiseerd. Aan het restant van het bestedingsplan wordt in 2022 invulling gegeven.    

(Financiële) impactanalyse
De coronacrisis heeft impact op de gemeentelijke financiën. Gedurende 2020 en 2021  hebben wij met een impactanalyse ingeschat wat de mogelijke (financiële) impact is voor de gemeente Krimpenerwaard. De impactanalyse is periodiek geactualiseerd. De impactanalyse bevat de risico’s/onzekerheden van datgene wat ons in de gemeente Krimpenerwaard overkomt als gevolg van de coronacrisis. Per jaareinde hebben we de werkelijke kosten als gevolg van COVID-19 inzichtelijk gemaakt. Op basis van de impactanalyse waren we al voorbereid op de meeste kosten. We zagen ook dat bepaalde risico’s zich niet of minder voor hadden gedaan, er waren ook kosten die vooraf niet of onvoldoende ingeschat waren. Onder het kopje “Werkelijke kosten 2021” zijn de kosten verder uitgewerkt.

Steunpakketten van het rijk

Terug naar navigatie - Steunpakketten van het rijk

In 2020, 2021 en 2022 hebben gemeenten zes steunpakketten ontvangen voor de compensatie van inkomsten die zij mislopen en de extra kosten die zij maken door de coronacrisis. Het totaalbeeld van de zes tranches is opgenomen in onderstaande tabel. In de jaarrekening zijn alleen de lasten van 2021 verwerkt. 

Rijksvergoedingen COVID-19 (x € 1.000) 2020 2021 2022 Totaal
Eerste tranche 511 511
Tweede tranche 681 681
Derde tranche 137 478 615
Vierde tranche 47 563 610
Vijfde tranche 472 125 597
Zesde tranche 305 80 385
Totaal 1.376 1.818 205 3.399

Door het verstrekken van de zes tranches rijksvergoedingen zijn er afspraken gemaakt om de inkomsten en uitgaven beheersbaar te houden in de coronasituatie.

Door het Rijk zijn de bedragen van de tranches naar aandachtsgebieden verdeeld. Tot en met het tweede kwartaal 2021 is die richtlijn van verdeling verwerkt in de baten. Vanaf het derde kwartaal 2021 zijn we op basis van een brede uitvraag naar bestedingswensen bij maatschappelijke partners, verenigingen en instellingen overgestapt naar het bestedingsplan Sociaal Domein. Dit bestedingsplan wordt in 2021/2022 uitgevoerd. 

Ten aanzien van de overige labels (Toezicht & handhaving, Compensatie toeristenbelasting, Inkomstenderving markt/evenementenleges, Afval en verkiezingen) zijn de bestedingen in 2020 en 2021 ook gekoppeld. 

Na verwerking van de gelabelde bestedingen en het bestedingsplan ontstaat er een restantbudget. Dit bedrag is onderdeel van het saldo van de bestemmingsreserve COVID-19. Dit restantbudget hebben wij losgekoppeld van de labels, zodat het budget breder inzetbaar is ter dekking van coronakosten. De kosten, die hiermee gecompenseerd worden, hebben wel een maatschappelijk karakter (voor de samenleving). Over deze onttrekkingen informeren wij in de reguliere P&C-documenten. 

Overige steunpakketten

Terug naar navigatie - Overige steunpakketten

Naast voornoemde rijksvergoedingen zijn er ook regelingen, waar de inwoners, ondernemers  en gemeente compensatie kunnen aanvragen.

Om de huurders van Sportaccommodaties (TVS), ijsbanen en zwembaden (SPUK IJZ) te compenseren voor het niet gebruik kunnen maken van de accommodaties, heeft de gemeente van diverse steunpakketten gebruik gemaakt.

De provincie heeft voor de noodsteun culturele sector een projectsubsidie 2020 verstrekt ter grootte van € 75.000. Het provinciale hoofddoel van deze subsidie is de instandhouding van de vitale culturele instellingen. Deze subsidie is in 2021 uitgekeerd aan de cultuurhuizen.

Voor tegemoetkoming in de extra lasten toezicht en handhaving en coronatoegangsbewijs controle zijn  extra bijdragen aangevraagd.

Voor de regelingen Leefstijl impuls en Beweeg impuls geldt een terugbetalingsverplichting aan het rijk. Deze regelingen worden in 2022 uitgevoerd.

Werkelijke kosten 2021

Terug naar navigatie - Werkelijke kosten 2021

Per jaareinde hebben we in beeld kunnen brengen wat de (financiële) gevolgen daadwerkelijk zijn.
Doordat we de impactanalyse periodiek hebben geactualiseerd zijn we niet verrast door de werkelijke kosten als gevolg van corona. Het opstellen en actualiseren van de impactanalyse zetten we dan ook in 2022 voort.

Kosten COVID-19 gelabeld aan Rijksvergoedingen (x € 1.000) Bedrag
1. Bestedingsplan Sociaal Domein - juli tot en met december 2021 363
2. Kosten Sociaal Domein - januari tot en met juni 2021 153 Bedrag bij re-integratie gecorrigeerd met inhuurkosten Vreeburg en Lucas (55436)
3. Afvalkosten 89
4. Verkiezingen - landelijk maart 2021 156
Totaal 761

De kosten COVID-19 gelabeld aan Rijksvergoedingen zijn onttrokken aan de bestemmingsreserve.

 

Kosten COVID-19 die niet vallen onder compensatie rijksvergoedingen (x € 1.000) Bedrag
1. Thuiswerkvergoedingen 344
2. Aanpassing gemeentelijke panden 46
3. Overige kosten 14
Totaal 404
  1. Thuiswerkvergoedingen: Sinds 1 juli 2020 is de forensenvergoeding omgezet naar een thuiswerkvergoeding. Daarnaast zijn er minder kosten voor dienstreizen tussen de verschillende locaties. De thuiswerkvergoeding van € 343.000 wordt gedekt door minder kosten op genoemde posten.
  2. Aanpassing gemeentelijke panden:  De panden zijn aangepast aan de verscherpte (ventilatie-) eisen in relatie tot COVID-19.
  3. Overige kosten: Dit zijn extra kosten - als gevolg van COVID-19 maatregelen - m.b.t. kantoorartikelen en ICT.  Het betreft hier ook de lasten uitwijklocatie raadsvergaderingen (kosten geluid- en beeldopnames, catering, etc.).

In onderstaande tabel is aangegeven hoe de extra lasten en minder baten zijn opgevangen binnen de vastgestelde budgetruimte op verschillende taakvelden en programma’s. De tabel bevat op hoofdlijnen de budgetruimte op programma 0 Bestuur en ondersteuning opgenomen. Op dit programma zijn de meeste lasten voor bedrijfsvoering en dienstverlening verantwoord. Er is echter niet overal een directe relatie tussen de vermelde budgetruimte en de extra lasten of minder baten.

Dekking van kosten COVID-19, die niet vallen onder compensatie rijksvergoedingen (x € 1.000) Bedrag
Minder lasten representatie, overige kantoorlasten 99
Minder lasten voor reiskosten woon-werk en dienstreizen 305
Totaal 404

TOZO (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers)

Terug naar navigatie - TOZO (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers)

Er zijn ook kosten gemaakt voor de Bijstand Zelfstandigen. Dit is uitbesteed aan regionale samenwerkingspartner RBZ. 

Totaal TOZO - Bijstand zelfstandigen (x € 1.000) Bedrag
TOZO-uitkeringen 963
Uitvoeringskosten RBZ 123
Totaal 1.086

Van het totale voorschot van het Rijk van € 3.4 miljoen is in 2021 € 1.085.035 miljoen, inclusief € 121.950 uitvoeringskosten, overgemaakt aan RBZ voor de bijstand zelfstandigen. De bijdrage van het rijk is in overeenstemming met de uitgaven. Voor het verschil tussen ontvangen voorschotten en TOZO-uitkeringen (inclusief uitvoeringskosten RBZ) geldt een terugbetalingsverplichting.

Stand van de bestemmingsreserve

Terug naar navigatie - Stand van de bestemmingsreserve

De raad heeft de bestemmingsreserve COVID-19 ingesteld. Het doel is om de lasten die betrekking hebben op COVID-19 af te dekken. De reserve wordt gevormd uit de verkregen middelen vanuit het rijk.

OVERZICHT 2021 (x 1.000)
Beginstand Mutaties Eindstand
Bestemmingsreserve COVID-19 2021 Jaarrekening 2021 2021
Ontvangen Besteed
608
Tranche 3 rijksvergoedingen 478
Tranche 4 rijksvergoedingen 610
Tranche 5 rijksvergoedingen (alleen 2021-deel) 472
Tranche 6 rijksvergoedingen (alleen 2021-deel) 305
Verkiezingen coronaproof 156
Extra beveiliging en portokosten KCC 55
Extra lasten afvalverwerking 89
Lasten sociaal domein periode vóór bestedingsplan 153
Kwijtschelding Cultuur binnensport (geen TVS) 5
Kwijtschelding Commerciële accommodaties (geen TVS) 14
Kwijtschelding sporthallen 15
Kwijtschelding huuropbrengsten horeca 19
Kerstbomenversnippering 2020/2021 16
Kwijtschelding Havengelden Schoonhoven, marktgelden 10
Inhuur jurist OOV - coronadossiers 66
Diversen communicatie - vaccinatiecampagne 51
Huur auto's BOR 18
Bestedingsplan sociaal domein 363
Mutaties jaarrekening 2021 608 1.865 1.030 1.443